همه‌ چیز درباره تفاوت تیتانیوم و استیل

در بازار زیورآلات، نام‌ چند فلز زیاد به گوش می‌خورند که برخی گران‌قیمت و برخی دیگر با قیمتی مناسب‌تر در دسترس افراد هستند. از جمله فلزهای گران‌بهایی که درخشش و زیبایی چشمگیر آن‌ها، توجه همگان را جلب می‌کند طلا و پلاتین هستند. ویترین فروشگاه‌های طلافروشی با در نظر داشتن علاقه مردم به خرید این فلزات پرطرف‌دار، با نوآوری در تولید، طرح‌های زیادی را برای عرضه به نمایش می‌گذارند که غالباً از جنس طلا و پلاتین هستند. از سوی دیگر، با توجه به کیفیت دو فلز تیتانیوم و استیل، بسیاری از زیورآلات را با قیمتی مناسب‌تر و زیبایی مشابه به کمک این دو فلز می‌سازند. در این مطلب با ما همراه باشید تا با تفاوت تیتانیوم و استیل آشنا شوید.

چند تفاوت تیتانیوم و استیل

نام این دو فلز در میان زیورآلات بدلی، مشهور به شمار می‌رود. بسیاری از افراد با در نظر داشتن شباهت این دو فلز به طلا سفید، تمایل زیادی به خرید زیورآلاتی از این جنس دارند. اما برخلاف وجود شباهت‌هایی بین این دو فلز، تفاوت‌هایی نیز بین آن‌ها به چشم می‌خورد که در این مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت.

درباره فلز تیتانیوم بیشتر بدانیم

احتمالاً نام فلز تیتانیوم را در حین صحبت درباره جنس زیورآلات شنیده‌اید. نام این فلز به نام گروهی از اساطیر یونانی به نام تایتان برمی‌گردد که نماد سختی و مقاومت بوده‌اند.  این فلز درخشان، عنصری شیمیایی است که با نماد «Ti» نشان داده می‌شود. تیتانیوم از نظر فراوانی، چهارمین عنصر فراوان در پوسته زمین و از نظر سختی ششمین فلز سخت موجود در جهان است و شاید به همین در صنایع مختلفی علاوه‌ بر ساخت زیورآلات بدلی نیز کاربرد دارد.

از مهم‌ترین ویژگی‌های تیتانیوم، مقاومت و سختی آن است. با افزودن تنها ۱٪ تیتانیوم به طلای ۲۴ عیار، سختی و مقاومت لازم برای شکل‌دهی به طلای ۲۴ عیار حاصل خواهد شد و چون میزان تیتانیوم اضافه‌شده بسیار اندک است، عیار طلا همچنان ۲۴ خواهد بود.

این فلز در مواجهه با اکسیژن، دچار زنگ‌زدگی و در تماس با اسیدهای غلیظ دچار خوردگی می‌شود، اما در کمال تعجب در مقابل آب، کلر و حتی تیزاب سلطانی مقاوم است و دچار خوردگی نمی‌شود. شاید به همین دلیل است که بسیاری از زیورآلاتی تیتانیومی را می‌توان بدون نگرانی از زنگ‌زدگی در استخر نیز به همراه داشت.

این فلز درخشان، به طور طبیعی به رنگ نقره‌ای است و این یکی از چند تفاوت تیتانیوم و استیل است. تیتانیوم رسانایی الکتریکی و گرمایی بسیار پایینی دارد، یعنی در شرایط معمول، هدایت الکتریکی و گرمایی اندکی دارد اما در دمای کم‌تر از منفی ۲۷۲.۶۶ درجه سانتیگراد، به یک ابررسانا تبدیل خواهد شد.

از جمله دیگر ویژگی‌های تیتانیوم که آن را از سایر فلزهای سخت متمایز می‌سازد، قابلیت شکل‌پذیری بالای این فلز است تا جایی که امکان تبدیل‌ آن به شمش، لوله و حتی سیم وجود دارد. علاوه‌ بر‌ این، تیتانیوم وزن و چگالی پایینی دارد و از این نظر، برای تهیه زیورآلات گزینه خوبی به نظر می‌رسد.

کاربردهای فلز تیتانیوم

بیشتر افراد، تیتانیوم را فلز درخشانی می‌دانند که در ساخت گوشواره و انگشتر کاربرد دارد اما ویژگی‌های تیتانیوم آن را به فلزی تبدیل کرده که علاوه‌ بر ساخت زیورآلات در صنایع مختلف نیز کاربردهای زیادی دارد. اگرچه زمان زیادی از اکتشاف این فلز نمی‌گذرد و اولین‌بار در سال ۱۹۷۰ میلادی کشف شد، امروزه از هوانوردی گرفته تا ساخت زیورآلات، ردپایی از تیتانیوم به چشم می‌خورد.

تا اینجا گفتیم که تیتانیوم فلزی بسیار سخت و مقاوم است. در ادامه با ما همراه باشید تا کاربردهای شگفت‌انگیزی از تیتانیوم را برای شما بیان کنیم. این فلز قابلیت ترکیب شدن با فلزهایی از جمله آلومینیوم، وانادیوم، مولیبدن، منگنز، آهن، قلع و کروم را دارد و آلیاژ حاصل از این ترکیب‌ها را در ساخت پروانه کشتی، واحدهای شیرین‌سازی آب، موتورهای توربینی، پروتز‌های استخوانی، چوب گلف و حتی چاقوسازی به کار می‌برند.

از استیل چه می‌دانید

پیش از بیان تفاوت تیتانیوم و استیل، بهتر است استیل را بیشتر بشناسیم و درباره ماهیت آن بیشتر بدانیم. استیل که در صنعت، فولاد نیز نامیده می‌شود، آلیاژی است با پایه آهن که ۲٪ کربن هم به آن اضافه شده است. این آلیاژ ضدزنگ است و برای اینکه به مقاومت دلخواه برسد می‌توانیم تا ۱۰.۵٪ کروم، منگنز و نیکل به آن اضافه کنیم تا به استیل بدون خش یا اصطلاحاً «Stainless Steel» تبدیل شود.

از جمله مهم‌ترین کاربردهای استیل، می‌توانیم به کاربرد آن در ساختمان‌سازی اشاره کنیم. از نمای بیرونی ساختمان‌ها گرفته تا اگزوز خودروها و تجهیزات پزشکی همگی به کمک استیل ضدزنگ ساخته شده‌اند.

چرا زیورآلات استیل پرطرف‌دار هستند؟

زیورآلات آبکاری‌ شده استیل از جمله پرطرف‌دار‌ترین زیورآلات هستند، چون با داشتن جلوه، زیبایی و درخشش طلا سفید، قیمتی بسیار کم‌تر از آن دارند. زیورآلات استیل معمولاً حساسیت‌زا نیستند و افراد بدون نگرانی از بروز واکنش‌های پوستی از آن‌ها استفاده می‌کنند. علاوه‌ بر این، استیل آلیاژ پایداری است که مقاومت بالا و سبکی از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های آن به شمار می‌رود.

استیل نیز مانند طلا، نیاز به آبکاری دارد تا درخششی دو‌چندان پیدا کند. در محلول آبکاری استیل، به‌ کمک طلا، نقره، روی، مس، پالادیوم و قلع، لایه‌ای جدید سطح زیورآلات را پوشش می‌دهد.

تفاوت تیتانیوم و استیل در ساخت زیورآلات

اگر تا این بخش از مقاله تفاوت تیتانیوم و استیل با ما همراه بوده باشید، ساختار کلی استیل و تیتانیوم را می‌شناسید. در واقع، نخستین تفاوت‌ تیتانیوم و استیل در ساختار کلی‌ آن‌هاست. بر اساس آنچه تا اینجا گفتیم، استیل حاصل حذف اکسیژن از سنگ آهن و افزودن کربن به آن است درحالی‌که تیتانیوم به‌عنوان فلزی مستقل در طبیعت یافت می‌شود.

در بخش‌های پیشین اشاره کردیم که تیتانیوم ششمین فلز سخت موجود در کره زمین است و به همین دلیل افزودن حتی اندکی از آن به طلای ۲۴ عیار، سختی و مقاومت چشمگیری می‌دهد. به این ترتیب می‌توان مقاومت تیتانیوم به ضربه و خوردگی را بیش از استیل دانست.

تیتانیوم فلزی است که چگالی اندکی دارد و در مقایسه با استیل، تا دوبرابر چگالی بیشتری دارد. با این وجود، قیمت تیتانیوم تا چهار برابر بیشتر از استیل است.

استیل تغییر رنگ نمی‌دهد. اما تیتانیوم در مواجهه با مواد آرایش یا شوینده تغییر رنگ می‌دهد. علت این تغییر رنگ از بین رفتن لایه محافظ تیتانیوم است که پس از مدتی از بین می‌رود اما قابل تجدید نیست.

برای افرادی که دچار حساسیت پوستی به فلزات هستند، استیل گزینه بهتری به شمار می‌آید. معمولاً استفاده از زیورآلات استیل، منجر به بروز حساسیت‌های پوستی نخواهد شد، اما استفاده از تیتانیوم می‌تواند به بروز آلرژی‌های پوستی بیانجامد.

هر دو گروه زیورآلات استیل یا تیتانیوم شباهت زیادی به طلای سفید دارند اما با کمی دقت به تیتانیوم، متوجه تفاوت آن با طلا خواهید شد. این در حالی است که زیورآلات استیل، شباهت بسیار زیادی با طلا سفید دارند. با وجود شباهت بیشتر استیل به طلا، قیمت آن از تیتانیوم کمتر است و قیمت تیتانیوم حدوداً ۴ برابر بیشتر از استیل است.

چند نکته برای نگهداری از زیورآلات استیل و تیتانیوم

در این مطلب علاوه‌ بر بیان تفاوت تیتانیوم و استیل، به مقاومت بالای این دو فلز اشاره شد و گفتیم آن‌ها به‌راحتی آسیب‌پذیر نیستند. اما بسیاری از این زیورآلات، قطعات ظریفی هستند که به‌سادگی زنگ نمی‌زنند، ولی در صورت استفاده نادرست، احتمال آسیب‌هایی مانند شکستگی یا تغییر شکل وجود دارد. در ادامه به راهکارهای نگهداری از زیورآلات تیتانیوم و استیل اشاره خواهیم کرد.

• بعد از استفاده از این زیورآلات، آن‌ها را روی هم انباشته نکنید و هر یک را در محفظه‌ای جداگانه نگهداری کنید.
• دقت کنید که زیورآلات شما با عطر، ادوکلن یا مواد آرایش تماس پیدا نکنند، چرا که فارغ از تفاوت تیتانیوم و استیل، همه زیورآلات در اثر تماس با این مواد درخشش خود را از دست می‌دهند و کدر می‌شوند.
• برای تمیز کردن زیورآلات خود از مواد شیمیایی مانند وایتکس استفاده نکنید. حتی باوجود تفاوت تیتانیوم و استیل، بهتر است برای نظافت زیورآلات از دستمال نرم و خشکی استفاده کنید که زیورآلات شما را خش نیندازند.
• بعضی از جواهرسازان، استفاده از کرم‌های پولیش را توصیه می‌کنند. با پنبه‌ای آغشته به کرم پولیش، سطح زیورآلات را تمیز کنید و سپس آن را با آب و مایع ظرف‌شویی بشویید. بعد از پایان کار، زیورآلات خود را با دستمال نرم خشک کنید تا لکه‌های آب روی آن‌ها باقی نماند. این روش موجب درخشش مجدد قطعات شما خواهد شد، اما اگر تیتانیوم و استیل کیفیت بالایی نداشته باشند، ممکن است آسیب ببینند.

جمع‌بندی تفاوت تیتانیوم و استیل

در این مطلب به بررسی تفاوت تیتانیوم و استیل پرداختیم و این دو فلز را از نظر ترکیبات سازنده مقایسه کردیم. تیتانیوم فلز نقره‌ای رنگی‌ است که در اوایل قرن بیستم کشف شد و به شکل فلزی درخشان در طبیعت موجود است. اما استیل، آلیاژی است که با افزودن چند فلز دیگر مانند سیلیسیم، منگنز، گوگرد و فسفر به آهن ساخته می‌شود و با افزودن کروم، استیل ضد‌زنگ یا «Stainless Steel» حاصل خواهد شد.

این دو فلز از جمله مواد مقاوم برای ساخت زیورآلات هستند و تفاوت تیتانیوم و استیل، عمدتاً در زمینه ترکیبات تشکیل‌دهنده آلیاژ استیل است. در پایان، نکاتی در زمینه نگهداری از زیورآلات استیل و تیتانیوم گفتیم که جدا از تفاوت تیتانیوم و استیل، برای کلیه زیورآلات طلا و نقره نیز مفید هستند. خرید بدلیجات به صورت عمده را در فروشگاه ژوپینگ تجربه کنید تا ضمن بازدید از طرح‌های روز، از خریدی مطمئن لذت ببرید.